Σας ενημερώνουμε ότι έχουν αποσταλεί Πράξεις Προσδιορισμού Οφειλών, σε συνέχεια του καταλόγου που απέστειλε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προς όλους τους ΕΛΚΕ των Πανεπιστημίων, με τους υπόχρεους καθηγητές και υπηρετούντες λέκτορες, οι οποίοι έχουν αποκτήσει καθαρό εισόδημα για το φορολογικό έτος 1999 από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011.

Τα ως άνω στοιχεία στάλθηκαν στον ΕΛΚΕ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων από την ΑΑΔΕ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Κ.Υ.Α. Φ.122.1/72/88553/Ζ2 (Φ.Ε.Κ. Β’ 2271/11.06.2019), η οποία εκδόθηκε προκειμένου να καθορίσει τη διαδικασία είσπραξης ποσοστού επί του εισοδήματος καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων πλήρους απασχόλησης των Α.Ε.Ι. που προέρχεται από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, καθώς και τον τρόπο είσπραξης των εκκρεμών οφειλών παρελθόντων ετών, όπως προβλέπεται στην παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011.

Στο μεταξύ, μετά την παραπάνω αποστολή των στοιχείων από την ΑΑΔΕ προς τους ΕΛΚΕ, έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στο υφιστάμενο πλαίσιο, σύμφωνα με τα ακόλουθα:

1. Με την παρ. 2 του άρθρου 29 του Ν. 4713/2020 (ΦΕΚ Α’ 147/29-07-2020), τροποποιήθηκαν ουσιωδώς οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011, και προβλέπονται πλέον κατηγορίες εισοδημάτων που εξαιρούνται από το καθαρό ετήσιο εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα των καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων, επί του οποίου επιβάλλεται κράτηση 7% από τον Ε.Λ.Κ.Ε. Συγκεκριμένα, οι διατάξεις αυτές προβλέπουν τα εξής:

• Προβλέπεται πλέον η εξαίρεση των εισοδημάτων που προέρχονται από μη-συναφή επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ειδικότερα, η «άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, σύμφωνα με την περίπτωση θ) της παρ. 2 του άρθρου 23, ατομικά ή μέσω εταιρείας, λογίζεται αποκλειστικά η παροχή κάθε είδους υπηρεσιών, που σχετίζονται με το γνωστικό αντικείμενο ή την οικεία επιστήμη των καθηγητών και των υπηρετούντων λεκτόρων πλήρους απασχόλησης» [περίπτωση θ) της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4009/2011, όπως αυτή προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 29 του Ν. 4173/2020].

Ως εκ τούτου, η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, είτε ατομικά είτε μέσω εταιρείας, η οποία συνίσταται σε παροχή υπηρεσιών, οι οποίες δεν έχουν συνάφεια με το γνωστικό αντικείμενο ή την οικεία επιστήμη, δεν υπόκεινται στην κράτηση του 7% του ως άνω νόμου. Η μη ύπαρξη συνάφειας με το γνωστικό αντικείμενο ή την οικεία επιστήμη θα πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο (ενδεικτικά: συμβάσεις ανάθεσης έργου, βεβαίωση έναρξης εργασιών σε Δ.Ο.Υ, κλπ).

• Προβλέπεται η εξαίρεση εισοδημάτων που προέρχονται από διδασκαλία σε οποιοδήποτε άλλο Α.Ε.Ι., σε δημόσιες σχολές, σε δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (I.E.Κ.) και Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.) ή η παροχή διοικητικού έργου στο I.E.Π..

Ειδικότερα, σύμφωνα με την περίπτωση ι) της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4009/2011, όπως αυτή προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 29 του Ν. 4173/2020, στο ετήσιο καθαρό εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας δεν εντάσσονται αμοιβές καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων πλήρους απασχόλησης που προέρχονται από την παροχή διδακτικού έργου σε οποιοδήποτε άλλο Α.Ε.Ι., σε δημόσιες Σχολές, σε δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) και Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.) ή παροχή διοικητικού έργου στο Ι.Ε.Π.

Ως ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας εισοδημάτων που εξαιρούνται από την κράτηση του 7% αναφέρονται οι αμοιβές από διδασκαλία στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π.). Η διδασκαλία σε άλλα Α.Ε.Ι., δημόσιες Σχολές, Ι.ΕΚ. ή Κ.Ε.Κ και το διοικητικό έργο στο Ι.Ε.Π. θα αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως ενδεικτικά συμβάσεις ανάθεσης έργου.

• Αντιμετώπιση περιπτώσεων επιχειρηματικής δραστηριότητας για νεοδιοριζόμενα μέλη ΔΕΠ.

Καθηγητές και υπηρετούντες λέκτορες, οι οποίοι ασκούσαν επιχειρηματική δραστηριότητα κατά το χρονικό διάστημα των δύο (2) πρώτων μηνών από την ημερομηνία διορισμού τους στο οικείο Α.Ε.Ι. ή την ημερομηνία ένταξής τους σε κατηγορία πλήρους απασχόλησης, δεν υποχρεούνται στην απόδοση του ποσοστού 7% επί του συνόλου του καθαρού εισοδήματός τους από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, υπό την προϋπόθεση ότι υπεβλήθη διακοπή εργασιών ενώπιον της κατά τόπον αρμόδιας Δ.Ο.Υ, εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία διορισμού τους ή την ένταξή τους στην κατηγορία πλήρους απασχόλησης. [άρθρο 23 παρ. 3 στοιχ. ια) ν. 4009/2011].

Με την εν λόγω σχετική ρύθμιση υπάρχει ένα περιθώριο 2 μηνών στα νεοδιοριζόμενα μέλη Δ.Ε.Π. ή σε καθηγητές που μεταπίπτουν από την κατηγορία της μερικής σε πλήρους απασχόλησης, ώστε να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες σχετικά με τη διακοπή της άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας (λήξη εργασιών στην οικεία Δ.Ο.Υ., διακοπή στον e-ΕΦΚΑ), ώστε να μην επιβληθεί η κράτηση του 7% στο συνολικό ετήσιο καθαρό εισόδημα.

• Αντιμετώπιση περιπτώσεων επιχειρηματικής δραστηριότητας από μέλη ΔΕΠ που δεν ήταν πλήρους απασχόλησης καθ’ όλο το έτος αναφοράς.

Σε περίπτωση κατά την οποία ένας καθηγητής ή υπηρετών λέκτορας δεν είναι ενταγμένος στην κατηγορία πλήρους απασχόλησης ολόκληρο το έτος αναφοράς, ως συνολικό ετήσιο εισόδημα, επί του οποίου θα διενεργηθεί η κράτηση του 7%, λαμβάνεται υπόψη μόνο το εισόδημα που έχει αποκτηθεί κατά το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο βρίσκεται στην κατηγορία πλήρους απασχόλησης, όπως αυτό προκύπτει από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία, σύμφωνα με τον ν. 4308/2014. Εάν έχει παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της πενταετίας από το έτος αναφοράς για το οποίο υφίσταται η υποχρέωση απόδοσης και εφόσον υπάρχει αδυναμία προσκόμισης βιβλίων και στοιχείων για τον υπολογισμό των οφειλών επί του ετήσιου καθαρού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ετήσιο καθαρό εισόδημα του καθηγητή ή υπηρετούντος λέκτορα, πολλαπλασιαζόμενο με τον λόγο του αριθμού των μηνών που εντάσσεται στην κατηγορία πλήρους απασχόλησης δια του αριθμού δώδεκα (12), που αντιστοιχεί στους μήνες του έτους. [άρθρο 23 παρ. 3 στοιχ. ιβ) ν. 4009/2011].

Επομένως, στις περιπτώσεις που ένας καθηγητής ή υπηρετών λέκτορας είτε δεν έχει καθόλου την ιδιότητα της πλήρους απασχόλησης στο έτος αναφοράς, είτε δεν ανήκει στην κατηγορία της πλήρους απασχόλησης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (ενδεικτικά: διορισμός νέου μέλους Δ.Ε.Π κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς, ή ένταξη μέλους ΔΕΠ στην κατηγορία πλήρους απασχόλησης από την κατηγορία μερικής απασχόλησης ή το αντίστροφο κατά τη διάρκεια του έτους), θα πρέπει να αποδείξει με κάθε πρόσφορο μέσο (ενδεικτικά: βιβλία και στοιχεία κατά τον Ν. 4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις») τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα που απέκτησε κατά το χρονικό διάστημα που δεν είχε την ιδιότητα του καθηγητή ή υπηρετούντος λέκτορα πλήρους απασχόλησης.

2. Επίσης, με το άρθρο 68 του Ν. 4758/2020 (ΦΕΚ Α’ 242/4-12-2020) επήλθαν επίσης σημαντικές αλλαγές στο υφιστάμενο πλαίσιο, καθώς τροποποιήθηκε η περίπτωση γ’ της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4009/2011, και ορίζεται πλέον ότι οι οφειλές αναφέρονται μόνο στην άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας που αφορά ατομική επιχείρηση υπόχρεη σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων και λογιστικών αρχείων, καθώς και από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω εταιρίας, οι οποίες γεννήθηκαν από το έτος 2016 και μετά.

Δηλαδή, πλέον ως βασικό στοιχείο προσδιορισμού των υπόχρεων αποτελεί η ύπαρξη βιβλίων και στοιχείων και λογιστικών αρχείων σε ατομική ή εταιρική βάση.

Κατά συνέπεια, στην περίπτωση που οι καθηγητές και υπηρετούντες λέκτορες είχαν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα πριν το έτος αναφοράς, τότε δεν εμπίπτουν στους υπόχρεους και πρέπει να υποβάλλουν ένσταση κατά της Πράξης Προσδιορισμού Οφειλής με συνημμένα τα σχετικά τεκμηριωτικά έγγραφα (π.χ. Βεβαίωση Διακοπής Επαγγέλματος).

3. Κατόπιν των παραπάνω αλλαγών στην παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Κοινή Υπουργική Απόφαση που προβλέπεται στην περίπτωση η’ της παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

Συγκεκριμένα, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020), η οποία αντικαθιστά την ΚΥΑ Φ.122.1/72/88553/Ζ2/3-6-2019 (ΦΕΚ Β΄ 2271), και προσδιορίζει τον καθορισμό της διαδικασίας είσπραξης των οφειλών των Καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων πλήρους απασχόλησης των Α.Ε.Ι., που προέρχονται από την υποχρέωση απόδοσης του ποσοστού του επτά τοις εκατό (7%) επί των καθαρών εισοδημάτων τους από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ατομικώς ή μέσω εταιρείας για τα παρελθόντα έτη 1999 έως 2017, καθώς και για το έτος 2018 και εξής.

Ειδικότερα, με το Άρθρο 4 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020), εξειδικεύεται ο ορισμός της άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας, ως:

α) εισόδημα από ατομική επιχείρηση υπόχρεη στην τήρηση βιβλίων και στοιχείων (άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος),

β) εισόδημα που προέρχεται από την παροχή υπηρεσιών, οι οποίες είναι συναφείς με το γνωστικό αντικείμενο και την επιστήμη του Καθηγητή ή υπηρετούντος λέκτορα, μέσω εταιρείας (π.χ. δικηγορικές εταιρείες, εταιρείες παροχής ιατρικών υπηρεσιών, εταιρείες παροχής συμβουλευτικών εταιριών, εταιρείες μελετών και τεχνικών έργων, κλπ).

Στο ίδιο άρθρο αναφέρονται ρητώς οι ακόλουθες εξαιρέσεις:

α) εισόδημα που προκύπτει από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα,

β) εισόδημα που προκύπτει από επιχειρηματική δραστηριότητα μη επιτηδευματιών (π.χ. αμοιβές με τίτλο κτήσης - πρώην απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης),

γ) εισόδημα που προκύπτει από την παροχή διδακτικού έργου προς άλλο Α.Ε.Ι. της ημεδαπής, συμπεριλαμβανομένου του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.), σε δημόσιες Σχολές, σε δημόσια Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) και Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.),

δ) εισόδημα που προκύπτει από την παροχή διοικητικού έργου στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής,

ε) εισόδημα από κεφάλαιο και δικαίωμα χρήσης δικαιωμάτων διανοητικής (πνευματικής και βιομηχανικής) ιδιοκτησίας

στ) εισόδημα από την παροχή κλινικού και εργαστηριακού έργου σε πανεπιστημιακές κλινικές, εργαστήρια ή μονάδες, εγκατεστημένες σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. ή των νοσοκομείων που ανήκουν σε Πανεπιστήμια.

4. Επίσης, σε εφαρμογή της περ. ιγ΄ της παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Απόφαση 166485/Ζ2/7-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5397/8-12-2020) του Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων με τη διαδικασία υποβολής και εξέτασης ενστάσεων κατά των πράξεων προσδιορισμού οφειλής για την είσπραξη του ποσοστού 7% επί των εισοδημάτων των Καθηγητών και υπηρετούντων λεκτόρων πλήρους απασχόλησης των ΑΕΙ από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ατομικώς ή μέσω εταιρίας.

Σύμφωνα με το παραπάνω αναφερόμενο θεσμικό πλαίσιο, οι Πράξεις Προσδιορισμού Οφειλής για το έτος 1999 κοινοποιούνται έως την 31/12/2020, σύμφωνα με τα ακόλουθα:

1. Πράξεις Προσδιορισμού Οφειλής:

Η κατάρτιση και έγκριση των πράξεων προσδιορισμού οφειλών για το έτος 1999 γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 10 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020).

2. Η κοινοποίηση των πράξεων προσδιορισμού οφειλών γίνεται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 7 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020).

Υποβολή Ενστάσεων:

Οι υπόχρεοι έχουν το δικαίωμα υποβολής ένστασης για τις πράξεις προσδιορισμού οφειλών για το έτος 1999, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 10 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020), εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης.

Η ένσταση υποβάλλεται προς την Επιτροπή Ερευνών και Διαχείρισης του ΕΛΚΕ, ως τη διοικητική αρχή η οποία εξέδωσε την Πράξη Προσδιορισμού Οφειλής. Το δικαίωμα υποβολής ένστασης, το περιεχόμενο και τα δικαιολογητικά της ένστασης, καθώς επίσης και η διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων περιγράφεται αναλυτικά στην ΥΑ 166485/Ζ2/7-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5397/8-12-2020).

Η Επιτροπή Ερευνών και Διαχείρισης του ΕΛΚΕ εξετάζει την ένσταση εντός αποκλειστικής προθεσμίας εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία υποβολής της, και δύναται να την απορρίψει, να την κάνει δεκτή εν όλω ή εν μέρει ή να ακυρώσει συνολικά την πράξη προσδιορισμού οφειλής. Εάν παρέλθει η προθεσμία της παρ. 1 χωρίς να εκδοθεί απόφαση, η ένσταση θεωρείται ότι έχει σιωπηρώς απορριφθεί.

Τέλος, σημειώνεται ότι στην περίπτωση της υποβολής ένστασης, δεν επιτρέπεται η υποβολή αιτήματος για την εξόφληση της οφειλής σε δόσεις (βλ. τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 7 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020).

3. Εξόφληση Οφειλόμενου Ποσού.

Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 10 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020), η εφάπαξ εξόφληση του οφειλόμενου ποσού πραγματοποιείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από την κοινοποίηση της πράξης προσδιορισμού οφειλής. Ο υπόχρεος δύναται να υποβάλει αίτημα ρύθμισης για τμηματική καταβολή του οφειλόμενου ποσού, εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της πράξης προσδιορισμού οφειλής, με ανώτατο όριο δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις.

Τυχόν απώλεια της ως άνω προθεσμίας υποβολής αίτησης τμηματικής καταβολής ή μη εμπρόθεσμη καταβολή μίας δόσης, σε περίπτωση αποδοχής του αιτήματος ρύθμισης οφειλής, ισοδυναμεί με απώλεια του δικαιώματος ρύθμισης του οφειλόμενου ποσού.

4. Εκπρόθεσμη Καταβολή Οφειλής ή Δόσης.

Η τυχόν εκπρόθεσμη καταβολή του ποσού ή οποιασδήποτε δόσης της ρύθμισης της Πράξης Προσδιορισμού Οφειλής συνεπάγεται την απώλεια του δικαιώματος του υπόχρεου και την αποστολή των απαραίτητων δικαιολογητικών εγγράφων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 55 του Π.Δ. 16/1989 όπως ισχύει, στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) του υπόχρεου, προκειμένου να βεβαιωθεί και να εισπραχθεί το οφειλόμενο ποσό σύμφωνα με τον Κ.Ε.Δ.Ε., όπως ειδικότερα περιγράφεται στο άρθρο 8 της ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020),

Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε πρόσθετη διευκρίνηση.

O Πρόεδρος

της Επιτροπής Ερευνών

και Διαχείρισης του ΕΛΚΕ

Καθηγητής Σπυρίδων Γεωργάτος

Συνημμένα:

• Παρ. 3 του άρθρου 23 του Ν. 4009/2011, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει
• ΚΥΑ 165788/Ζ2/4-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5351/5-12-2020)
• ΥΑ 166485/Ζ2/7-12-2020 (ΦΕΚ Β’ 5397/8-12-2020)